چرا لباس شخصیت‌های کارتونی تکراری است؟

در یکی از قسمت‌های کلاسیک کارتون «سیمپسون‌ها» (The Simpsons)، بارت سیمپسونِ جوان و عاشق‌پیشه این سوال را از خودش می‌پرسد که چرا هیچ دختری به او توجه و علاقه نشان نمی‌دهد. او نمی‌داند که به خاطر دندان‌های جلو آمده‌اش کسی به او علاقه نشان نمی‌دهد، حتی متوجه نیست که همیشه لباس‌های تکراری می‌پوشد. موضوع تکراری بودن لباس‌های شخصیت‌های کارتونی تنها محدود به این مجموعه نیست و انتخاب پوشش و ظاهر ثابت در هر سریالی متناسب با شخصیت‌ها در نظر گرفته می‌شود.

درست مانند لباس لیسا سیمپسون که به شکل یک توپ بدمینتون است یا ترکیب پیراهن سفید و شلوار سبز پیتر گریفین در سریال «مرد خانواده» (Family Man) و حتی شخصیت‌های ایرانی مثل کلاه قرمزی، همیشه لباس‌های تکراری می‌پوشند. اما چرا این‌طور است؟ پاسخ بسیار منطقی‌تر از آن چیزی است که فکرش را می‌کنید و ترفندی است که از شخصیت‌های بنیادین و محبوب انیمیشن‌های اولیه نشات می‌گیرد.

در کارتون‌های اولیه شخصیت‌هایی مانند فلیکس گربه و میکی ماوس همیشه دستکش‌های سفیدی به دست داشتند تا الگوی ساده‌ای برای خالقانشان فراهم کنند و استفاده طولانی از لباس واحد هم یک کد دیگر بود. شخصیت‌ها همیشه لباس‌های تکراری می‌پوشند چون این کارِ انیمیشن‌سازی صحنه‌ها را بسیار آسان‌تر می‌کند، در حالی‌که تغییرات در لباس زمان بیشتری می‌طلبد. اما با گذشت زمان لباس‌های تکراری به دلایل مختلف دیگری هم ارزشمند شدند، مثل زمانی که شخصیت‌های کارتونی محبوب پا را فراتر از صفحه نمایش گذاشتند، ارزش بازاریابی پیدا کردند و وارد قفسه‌های عروسک‌فروشی‌ها و کالاهای تبلیغاتی شدند.

لباس‌ محبوب‌ترین انیمه‌های مدرن بسیار متنوع هستند

شخصیت‌های انیمیشنی در دنیای جاسوسی و ماجراجویی بیش از یک مدل لباس می‌پوشند. مثلا سریال موفق دیزنی یعنی «کیم پاسیبل» (Kim Possible) را در نظر بگیرید. کیم یک جاسوس است که به دور دنیا سفر می‌کند و احتمالا به لباس‌هایی بیشتر از یک بلوز مشکی کوتاه و شلوار کتان سبز در حین ماموریت و برای مناسبت‌ها نیاز دارد، درست مثل جیمز باند. همین موضوع درباره کارتون «جاسوس‌های تمام عیار!» هم صدق می‌کند (Totally Spies) محصول سال ۲۰۱۳؛ که سه قهرمان اصلی آن همیشه مجموعه‌ای از لباس‌های متنوع و رنگارنگ و البته خاص خودشان را به تن دارند؛ سبز برای سم، قرمز برای کلاور و زرد برای الکس.

امروزه در این صنعت، در برخی از محبوب‌ترین انیمه‌های سال‌های اخیر سعی شده که قهرمانان از نظر ظاهری بسیار شایسته به نظر برسند. مثلا «مدرسه قهرمانانه من» (My Hero Academia) که در آن شخصیت اصلی یعنی ایزوکو میدوریا از زمان آغاز پخش انیمه در سال ۲۰۱۶ لباس‌های متنوع زیادی پوشیده است. کارتون‌های دیگر مثل «بلیچ» (Bleach) هم جسارت به خرج دادند تا مهارت‌های انیماتورها را به چالش بکشند و به شخصیت‌هایشان بیش از یک لباس بپوشانند.

با این حال معمولا اینطور است که کارتون‌ها از لباس به‌عنوان امضا و مشخصه‌ فهرمانان استفاده می‌کنند. تصمیمی که کار را هم برای خالقان و هم برای مخاطبان بسیار آسان‌تر می‌کند. همچنین با داشتن یک لباس ثابت برای شخصیت‌های کارتونی، در زمان تولید صرفه‌جویی می‌شود که در فروش انبوه بسیار تاثیرگذار است.

لباس‌های تکراری به فروش کالاهای تبلیغاتی می‌کنند

وقتی شخصیت‌های کارتونی به اندازه کافی محبوب می‌شوند که بتوان از آن‌ها کالای برای فروش هم تولید کرد، پس بهتر است که ظاهر ثابتی داشته باشند و به همین دلیل یک لباس تکراری کافی است. تمام شخصیت‌های «سیمپسون‌ها» لباس‌های مختلف برجسته‌ای دارند که معمولا فقط گاهی اوقات برای رویدادهای خاص تغییر می‌کنند. این موضوع باعث می‌شود اسباب‌بازی‌ها، لباس‌ها و هر نوع وسیله دیگری که می‌تواند بر روی آن تصویر مثلا هومر سیمپسون حک شود، به راحتی به فروش برسد.

شخصیت‌های کتاب‌های کمیک و لباس‌های فوق‌العاده‌شان در ساختن دنیایی که در آن حضور دارند را آسان‌تر کرده‌اند، تا جایی که هالک را به ندرت در چیزی به جز شلوار بنفش نمادینش می‌بینیم و لباس ولورین همیشه زرد و سیاه است و لباس نمادین قرمز و آبی سوپرمن همیشه به راحتی قابل شناسایی است، حتی اگر جیمز گان تغییراتی در نسخه لایو اکشنش ایجاد کرده باشد.

با اینکه این فرآیند خلاقانه نوعی میانبر (شما بخوانید تنبلی و کم‌کاری) محسوب می‌شود، اما نمی‌توان انکار کرد که لباس‌های تکراری شخصیت‌های کارتونی به ماندگاری و محبوبیت آن‌ها کمک می‌کند. بارت ممکن است از پوشیدن مداوم بلوز نارنجی و شلوار آبی‌اش ناراحت باشد، اما در مقایسه با بقیه ما، او در موقعیت راحت‌تری قرار دارد. ۳۷ سال است که لباس او هرگز از مد نیفتاده و به احتمال زیاد هرگز هم چنین اتفاقی نخواهد افتاد.